Trang

Tìm kiếm Blog này

Thứ Năm, 8 tháng 11, 2012

Giàu nghèo


Các lãnh tụ độc tài thường than phiền là báo chí tự do không bao giờ chịu loan tin tốt. Bất kể câu “No news is good news', vốn là tôn chỉ của nghề báo, các vị này muốn nhà báo loan tin vui, tin tốt. Ðể hài lòng quí vị, chúng tôi xin loan một tin vui. 
Theo tạp chí Forbes, Hoa Kỳ có 403 tỷ phú.
 Tuần này, 38 vị trong số các nhà tỷ phú này công khai lời hứa “danh dự” là họ sẽ cho đi ít nhất 50 phần trăm tài sản của mình ngay khi còn sống hay sau khi chết.
Ðây là bằng cớ hùng hồn chứng tỏ cho chúng ta thấy là tình người, lòng nhân đạo và lòng vị tha cũng có trong những nhà tư bản giàu có đến bạc tỷ chứ không phải chỉ có trong người nghèo.
Bởi mới đây, Viện Ðại Học California ở Berkeley đã chứng minh cho thấy khác với huyền thoại “phú quí sinh lễ nghĩa, nghèo khó sinh bần tiện,” người nghèo có lòng vị tha và sẵn sàng giúp đỡ người khác hơn là người giàu.Những cuộc thí nghiệm của Giáo Sư Paul Piff và nhóm của ông ở Berkeley còn chứng tỏ chuyện đó không phải chỉ ở những người đang giàu hay đang nghèo mà nó nằm trong bản chất của giàu nghèo.
Trong cuộc thí nghiệm, những người tham dự được cho biết họ có một partner vô danh ngồi ở một phòng khác. Mỗi người được cho 10 credits và được bảo cho công việc của họ là muốn giữ lại bao nhiêu trong số đó và bao nhiêu muốn trao cho partner của mình. Họ còn được bảo là cuối cuộc thử nghiệm, số credits còn lại sẽ được chuyển sang tiền thật.
 Một tuần trước khi cuộc chơi kết thúc, họ được cho một bậc thang 10 nấc trong đó so sánh giáo dục, lợi tức và nghề nghiệp và họ được yêu cầu sắp hạng mình theo 10 bậc thang này.
Kết quả cho thấy trung bình người ta cho đi 4.1 credits, nhưng kết quả cũng cho thấy người nào tự nhận vị thế xã hội của mình đang đi xuống lại rộng rãi hơn.
 Người bảo mình nằm ở mức chót bẹt của bậc thang cho đi 44 phần trăm nhiều hơn là những người tự cho mình ở tột đỉnh của bậc thang xã hội. 
Và điều đó đúng bất kể tuổi tác, giới tích, sắc tộc và tín ngưỡng.Trong một cuộc thử nghiệm sau đó, những người tham dự được bảo tưởng tượng ra và tả lại cuộc gặp gỡ giữa người thật giàu và thật nghèo.
 Mục đích là để cho họ cảm thấy ở một vị thế cao hơn hay thấp hơn thực tế.
 Và các nhà nghiên cứu tìm ra là cả những người thực sự nghèo cũng như những người tự cho mình nghèo giả định cảm thấy là một phần lớn hơn tài sản của một cá nhân cần được bỏ ra cho việc thiện. 
Nhà giàu bảo là 2.1 phần trăm lợi tức trong khi nhà nghèo bảo phải đến 5.6 phần trăm lợi tức nên dành cho làm việc thiện.
 Và ngay cả những người giả định giàu hơn hay nghèo hơn cũng khác biệt nhưng ít hơn. Những người giàu bị bảo nghèo đi nghĩ là 3.1 phần trăm là đủ trong khi những người nghèo được nói là giàu lên nghĩ 3.3 phần trăm là đủ.Thí nghiệm cuối cùng còn đáng chú ý hơn nữa vì không phải là chuyện tiền nong mà là chuyện giúp đỡ người khác.
 Lần này người tham dự được “dụ dỗ” hoặc không dụ dỗ qua video để giúp đỡ một người đến trễ thực hiện cuộc thử nghiệm.
 Ðối với nhà nghèo, dầu video có bảo là nên giúp đỡ người hay không, họ thường cảm thấy cần giúp đỡ người đến sau. 
Nhà giàu thì tùy, video bảo nên giúp đỡ sẽ làm cho họ tử tế hơn là video không bảo gì cả. Theo các nhà nghiên cứu việc này cho thấy nhà giàu có khả năng bác ái, nếu có ai nhắc nhở họ, nhưng tự nhiên thì không.Một diễn dịch cho sự khác biệt này có thể được giải thích là người ích kỷ thì mới dễ giàu. Nhưng Tiến Sĩ Piff không nghĩ như vậy. 
Ông bảo chính cái hoàn cảnh nghèo khó khăn kiếm sống đã giúp thúc đẩy sự tin tưởng và hợp tác vì có vậy mới sống còn được.
 Nói cách khác, khi người ta nghèo, người ta nhân ái hơn trong khi người ta giàu người ta đâm ra ích kỷ.
Nếu thí nghiệm của Tiến Sĩ Piff là đúng với bản chất con người thì những gì các ông bà tỷ phú trong số 38 vị ở trên đã đi ngược lại với bản năng của mình.

 Dĩ nhiên họ đã bị áp lực vì cuộc vận động của hai ông Bill Gates và Warren Buffet.
 Hai ông này đang tổ chức một cố gắng xúi bẩy những người bạn giàu hãy rộng rãi hơn.Nhưng còn trường hợp ông Bill Gates thì sao.
 Ông là người đầu tiên sau một đời làm giàu đột nhiên bảo bây giờ đến lúc ông phải “trả nợ” cho xã hội qua việc thành lập Bill & Melinda Gates Foundation và đổ nhiều chục tỷ vào đó. 
 Sáng hội của ông bà đã đóng góp một cách cụ thể và thành công vào một số dự án quan trọng trên thế giới kể cả cố gắng tận diệt bệnh sốt rét.
 Và không những đổ tiền, hai ông bà còn đem hết sức mình để làm sao cho công việc đó thành công.
 Cho đến nay trong số tài sản khoảng 53 tỷ đô la, ông bà đã đổ vào việc thiện 28 tỷ đô la.
Trước đó ta cũng phải kể ông Ted Turner, sáng lập ra đài CNN, người đã cho Liên Hiệp Quốc tròn một tỷ đô la để thành lập Sáng Hội Liên Hiệp Quốc.
 Và sau ông bà Gates là ông Buffett. Năm 2006 ông hứa sẽ đóng góp 99 phần trăm tài sản của mình, trị giá nay khoảng 47 tỷ đô la cho Bill & Melinda Gates Foundation. Khi cho tiền ông có nhận xét một điều lý thú, đó là đã giàu đến mức như ông, có thêm hay bớt đi vài chục tỷ cũng chẳng có ý nghĩa gì cả.
Từ tháng 6 vừa qua, hai ông Gates và Buffett đã tổ chức mời nhiều ông bà tỷ phú đến ăn cơm để thuyết phục họ tham gia vào “The Giving Pledge,” một lời hứa công khai trên danh dự nhưng hoàn toàn tự nguyện sẽ cho đi ít nhất một nửa tài sản của mình trong khi còn sống hay sau khi qua đời.
Thấy thiện ý của hai ông mà nghĩ buồn cho những người nghèo ở các quốc gia “chậm tiến” như Việt Nam. Khi tờ báo điện tử VnExpress mở chiến dịch lạc quyên độc giả để xây một cây cầu qua sông Poko, không thấy ông nhà giàu nào đứng ra đóng góp cả.
 Hẳn quí vị còn nhớ cảnh các em học sinh, cô giáo, dân làng đu dây qua sông vì mùa lụt năm ngoái các cây cầu đã bị nước lũ cuốn trôi hết.
 Trong khi đó các “đại gia” chỉ lo đua nhau mua máy bay. Ông này bỏ ra 5 triệu đô la, ông kia khoe của bỏ ra 7 triệu đô la, ông đi sau còn bạo hơn nữa tính chuyện đến 12 triệu đô la, và có ông còn chơi trội đòi đặt riêng một cái theo đúng đòi hỏi của mình mặc cho tốn kém.
Thế ra họ chỉ biết làm nhà giàu ích kỷ chứ không biết làm tư bản vị tha!
                                                         
                                         Lê Phan

                                      @@ tks t/g LPhan

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét