Trang

Tìm kiếm Blog này

Thứ Ba, 13 tháng 11, 2012

Tôn sư trọng đạo - Nghĩ xưa và nay


Tôn sư trọng đạo là đạo đức của cư dân Việt không phải từ khi có Văn Miếu thờ Thầy Khổng và Thầy Chu Văn An mà xa xưa hơn nữa.
 Thiên Cổ miếu, hay còn gọi là Đền Thầy . Di tích Đền Hùng thờ Thầy Vũ Thế Lang, tương truyền được xây dựng từ thơi Hùng Vương chứng tỏ điều đó.
Lớp lớp các thế hệ Nho sinh trùng tu, tôn tạo hương khói nên đến bây giờ vẫn giữ được nét cổ kính trang nghiêm. 
Thầy Vũ Thế Lang không phải là người bản xứ,  dân đã đón thầy về để dạy đạo làm người cho con em mình. 
Để thầy và gia quyến an cư lạc nghiệp, dân nơi đây đã dựng nhà, cấp ruộng cho vợ con thầy. 
 Ruộng cấp cho thầy được gọi là học điền, được chọn nơi ruộng tốt,dễ canh tác và không phải nộp thuế. 
Thì ra việc toàn dân chăm lo sự nghiệp giáo dục không phải bây giờ mới có.
 Cảm động trước nghĩa tình của người dân, thầy Lang hết lòng chăm sóc cho lớp trẻ nơi đây học chữ, học lễ, học nghĩa. Học trò thầy nhiều người thành danh đỗ đạt.
 Khi thầy mất học trò thầykhắp các nơi kéo nhau về chịu tang.
 Căn nhà thầy, vừa là học đường, vừa là tư thất về sau trở thành Đền Thầy, quanh năm được học trò hương khói. 
Thầy sống thanh bạch nên khi mấtrất linh thiêng, trước khi đi thi sĩ tử khắp nơi đến đây thắp hương lễ thầy đều đỗ đạt cao. 
Mùa thi đến đền Thầy ngào ngạt khói hương là vậy.
Trong xã hội phong kiến, vị thế của người thầy được xếp rất cao. Sau vua chúa, không phải quan lại mà là người Thầy. Công dưỡng dục còn đặt cao hơn cả công sinh thành.
 Cách xếp Quân – Sư ­– Phụ cho thấy vị thế của người thầy trong xã hội được tôn vinh như thế nào. 
Trong dân gian cũng vậy, “Muốn sang thì bắc cầu kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy” hoặc “ Không thầy đố mày làm nên”Tết nguyên đán hàng năm là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ và thầy giáo. 
“Mồng một tết cha, mồng hai tết mẹ, mồng ba tết thầy”.
Truyền thống tôn sư trọng đạo đó đã được các thế hệ cháu con tiếp thu bồi đắp và trở thành một nét đẹp nhân văn giữa đời thường vừa gần gũi vừa thiêng liêng.
 Chính đây là nguồn khích lệ  để  thầy giáo yêu người và yêu nghề. Dẫu giặc dã triền miên, dẫu đói cơm nhạt muối, chúng ta vẫn cho ra đời nhiều thế hệ nhân tài cho đất nước. 
Càng khó khăn gian khổ tình nghĩa thầy trò càng sâu nặng...Ấy vậy nhưng hai chữ tôn sư thiêng liêng ấy đang bị một số bộ phậnthầy cô biến thành một thứ hàng hóa tầm thường và dung tục.
 Chạy trường, mua điểm, huyên náo trường thi, học giả bằng thật, ăn bớt khẩu phần trẻ nhỏ, mua đầu vào, bán đầu ra, làm nhục nhân phẩm học sinh...đang trở thành một tệ nạn cần  báo động 
  Chất lượng giáo dục ngày càng đáng báo động.
 Có hàng trăm trường Đại học nhưng không có trường nào được nằm trong top 10 hay top  20 trường Đại học danh tiếng của khu vực…
 Nguy hại nhất là nó đang dần làm xói mòn một truyền thống đạo đức nhân văn của dân tộc – truyền thống tôn sư trọng đạo.
Tuy nhiên, “kinh tế tự mở đường mà đi”(Eng-ghen), giáo dục cũng vậy. Sự tốt đẹp và nhân văn, cuối cùng bao giờ cũng chiến thắng.

Lời ru của Thầy

Mỗi nghề có một lời ru
Dở hay thầy cũng chọn ru khúc này
Lời ru của gió màu mây
Con sông của mẹ đường cày của cha

Bắt đầu cái tuổi lên ba
Thầy ru điệp khúc quê nhà cho em
Yêu rồi cũng nhớ yêu thêm
Tình yêu chẳng có bậc thềm cuối đâu!

Thầy không ru đủ nghìn câu
Biết con chữ cũng đứng sau cuộc đời
Tuổi thơ em có một thời
Ước mơ thì rộng như trời, ngàn năm

Như ru ánh lửa trong hồn
Cái hoa trong lá, cái mầm trong cây
Thầy ru hết cả mê say
Mong cho trọn ước mơ đầy của em.

Mẹ ru em ngủ tròn đêm
Thầy ru khi mặt trời lên mỗi ngày
Trong em hạt chữ xếp dày
Đừng quên mẹ vẫn lo gầy hạt cơm

Từ trong vòm mát ngôi trường
Xin lời ru được dẫn đường em đi
(Con đường thầy ngỡ đôi khi
Tuổi thơ lăn một vòng bi tới rồi!)

Hẳn là thầy cũng già thôi
Hóa thân vào mỗi cuộc đời các em
Thì dù phấn trắng bảng đen
Hành trang ấy đủ thầy đem theo mình

Đoàn Vị Thượng

Mai Hồng
 @@ tks t/g 
 

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét