Hôm nay, ngồi đọc sách dưới một vòm cây râm mát trong vườn, tự nhiên tôi muốn viết về lá.
Hình như lá hiện diện ở bất cứ nơi nào có sự sống.
Ngày xưa ông Noe tránh nạn đại hổng thủy trên tàu; sau khi tàu đã trôi lênh đênh nhiều đêm ngày, ông muốn kiểm chứng xem mặt đất đã khô cạn và có sự sống chưa, liền thả chim bờ câu ra nhiều lần, cho đến khi bồ câu bay về, mỏ ngậm cành lá ô-liu, ông biết rằng mình đã có thể sinh sống trên mặt đất.
Lá còn thể hiện sự sống ngay chính trên thân cây. Cắm một cành cây xuống đất, người ta chưa thể biết cành cây ấy có sống không.
Phải chờ đến khi những lá non nhỏ xíu nảy ra từ cành cây, người ta mới biết được cây thực sự sẽ sống. Những ngày mùa Đông rét mướt, lá cây rụng hết và cây chỉ còn là những cành khẳng khiu xám xịt, cây trong trạng thái tiềm sinh, người ta nói rằng cảnh vật trông như đã chết. Mùa Thu chết, mùa Đông chết, trước hết được hiểu theo nghĩa ấy.
Lữ hành đi trong sa mạc, khi nào thấy có cây cối và cành lá xanh tươi, họ biết rằng nơi ấy có nước, có sự sống. Màu xanh của lá chính là niềm ước mơ, khát vọng của người đi trong sa mạc. Khát vọng ấy quá lớn lao, đến độ nhiều khi đã trở thành ảo ảnh, khiến họ nhìn đâu đâu trên dải cát vàng mênh mông cũng thấy cây, thấy lá. Lá là biểu tượng cho sự tươi mát và sự sống.
Tôi cũng thế. Tôi là thân cây, cành cây; sự tươi mát được thể hiện qua cách sống của tôi là lá cây. Chính sự tươi mát đó khiến người khác thấy nơi tôi có sự sống và thấy họ có thể sống bên cạnh tôi, sống với tôi.
Giận dữ, cau có, u buồn khiến tôi mất đi vẻ tươi mát của sự sống và làm người khác không dám sống gần tôi nữa.Nói đến cây và lá trong sa mạc, tôi nhớ đến những cây xương rồng, những bụi gai mọc lên vã sống rất lâu năm trên những vùng đất cằn cỗi và nóng bỏng. Cây cần nước, vậy mà tại những nơi ấy, nước rất hiếm hoi.
Để cây có thể sống, lá cây thu lại nhỏ li ti hoặc biến thái thành gai, hầu cho diện tích thoát hơi nước hẹp tới mức tối đa, giúp cho cây giữ được nước trong thân. Nghĩ đến cây và lá, tôi lại nghĩ đến người.
Trước lơi ích chung của cộng đồng, tập thể có mấy ai trong chúng ta dám thu nhỏ mình lại, dám lui đi, dám tự tan biến?
Lá cung hiến cho con người tất cả khả năng của mình và sẵn sàng để con người sử dụng. Lá tranh để lợp nhà. Lá chuối, lá dong để gói bánh, gói thức ăn.
Những cái bánh chưng ngày tết ở quê tôi, được gói bằng những tàu lá dong to bản, tự nó đã có một mùi thơm mộc mạc và quyến rũ.
Khi chiếc bánh được bóc ra, màu của lá dong nhuộm xanh những hạt nếp bánh, trông ngon mắt làm sao. Không có lá dong thì bánh được gói bằng lá chuối, cũng tạm đẹp mắt. Còn bánh chưng gói bằng giấy bạc, hình như bánh không còn phải là bánh chưng nữa.
Để gói, tôi nghĩ lá chuối, dù tươi hay khô, được dùng nhiều nhất. Ở quê tôi, bánh dày được phết trên những miếng lá chuối cắt tròn trịa trông cũng hay hay. Tôi còn nhớ đến những cái lá sen vươn cao khỏi mặt nước làm cho hồ sen thêm đẹp và nên thơ.Người ta cắt những cái lá sen ấy về, dùng để gói những hạt cốm xanh non, thơm ngát mùi hương đồng nội.
Lá dứa, lá cau dùng để trang trí. Lá vạn tuế vừa để cầm đi rước, vừa để... đuổi ruồi.
Nhưng dù được dùng để lợp nhà hay gói bánh, gói vật dụng, hay làm bất cứ công việc gì, dù vinh quang ay hèn kém, lá cũng mang tính chất che chở, bao bọc, giúp đỡ.
Trong cuộc sống, giá mà người ta học được nơi lá tính chất gìn giữ, che chở, bao bọc, giúp đỡ người khác như thế, xã hội loài người sẽ dễ thương hơn hiện tại rấtnhiều.
Thông thường nhất, khi còn ở trên cây, lá làm nên một khoảng râm mát, che cho con người khỏi cái nắng cháy da. Chuyện có vẻ bình thường, nhưng nếu suy nghĩ về hình ảnh ấy, tôi thấy rõ ràng rằng dù tôi có yếu đuối về thể lực ,có hạn hẹp về kiến thức, có nghèo nàn về tài chánh, thì chính cuộc sống của tôi cũng đã góp phần giúp ích nhân loại, nếu tôi có thiện chí và dám hi sinh.
Muốn che nắng cho con người, chính lá phải đưa thân ra chịu nắng thiêu đốt.
Muốn bao bọc ai, hi sinh cho ai, tôi cũng phải giống như lá, tình nguyện chịu hủy hoại, chịu thiêu đốt. Bằng không, lòng mong ước hay lời nói của tôi không đem đến một kết quả cụ thể nào.Ngay cả khi đã rụng xuống, đã chết, lá vẫn còn giúp ích cho con người.
Người ta gom những lá khô ẩy lại, đốt lên, làm thành ngọn lửa sưởi ấm trong những ngày mùa Đông giá buốt, Con người, có mấy ai chịu thiêu đốt để trở thành ánh lửa sưởi ấm cho nhau?
Có những cô thiếu nữ mơ mộng, không đốt lá vàng, nhưng ép những chiếc lá ấy trong sách.
Ngắm những chiếc lá khô ép mỏng, người ta có thể bùi ngùi nghĩ lại cả một chuỗi dài kỉ niệm. Lá, khi ấy, trở thành một người bạn thầm lặng, nhắc nhở cho ta những thăng trầm của cuộc sống, những biến đổi của thời gian.
Lá đùng để ăn. Các loại rau tươi, hầu hết là những thứ lá cây. Và rau chính là loại thực phẩm tốt nhất, hiền nhất, đem lại cho con người sự nuôi dưỡng trong sạch lành mạnh nhất.
Dù tốt và hiền, rau tươi cũng có sự quyến rũ đặc biệt của nó. Một bát bún riêu không còn đủ hấp dẫn nếu không được ''trợ lực'' bằng một đĩa rau xà lách thái nhỏ, hay một rổ rau muống chẻ loăn xoăn, với một màu xanh mát mắt.
Và các món cuốn bánh tráng sẽ vô vị đến thế nào, nếu không có những thứ rau sống để ăn chung?
Các món/ /bún miền Nam sẽ mất đi hương vị đặc biệt nếu thiếu lá rau dấp. Lại còn lá lốt, lá nho được dùng để bọc thịt bò mà nướng nữa.
Món gỏi cá, nếu dọn cho đầy đủ, cần đến ba mươi sáu thứ lá khác nhau... Người ta có trăm ngàn món ăn cần đến những thứ lá cây.
Chẳng phải chỉ loài người mới dùng lá cây làm thực phẩm, nhiều loại động vật khác cũng ăn lá cây.
Người ta phân loại: động vật ăn thịt như cọp, như beo là loại thú vật dữ; động vật ăn lá cây, rau cỏ như nai, như thỏ là loại thú vật hiền.
Như thế, bản chất của lá cây nói chung là bản chất hiền, khiến cho những loại động vật ăn lá ăn rau cũng trở nên hiền. Điều đó dạy cho tôi rằng:
Tôi hãy cứ sống tốt, sống hiền, sống yêu thương người khác; nơi tôi sẽ có một hấp lực, một sự quyến rũ tự nhiên, và rồi dần dà tôi sẽ có ảnh hưởng để giúp người khác cũng sống tốt, sống hiền, sống yêu thương như thế.
Quyên Di
@@ Màu xanh mơn mởn không chỉ quanh quẩn ở bụi chuối sau vườn ở Saigon ....chỉ cần bạn ngồi trên chuyến xe tốc hành khởi hành từ Xa cảng miền tây trực chỉ Long an ,Cái Bè , Mỹ tho ,Cần thơ .... từ xâu nem chua , gói xôi vị thơm mùi lá chuối tươi ,rồi bánh ít ,bánh tét ..
Ôi nhớ sao là nhớ !
Camly
08/30/2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét